نگرانی های والدین در مورد آسیبهای بازیهای رایانه­ ای بر نوجوانان: یافته ­های یک پژوهش ترکیبی

نگرانی های والدین در مورد آسیبهای بازیهای رایانه ­ای بر نوجوانان: یافته ­های یک پژوهش ترکیبی دکتر  فرهاد سراجی1 مریم علی­ بخشی2 چکیده با توسعه فناوری­ اطلاعات و تغییر شرایط زندگی بازیهای رایانه ­ای در میان نوجوانان رواج بسیار یافته است. هدف پژوهش حاضر شناسایی و اولویت­بندی نگرانیهای والدین از آسیبهای ناشی از بازیهای رایانه ­ای بر فرزندان نوجوانشان است. این پژوهش با       روش ­شناسی ترکیبی و با طرح اکتشافی انجام شده است. در مرحله اول این پژوهش از روش ­شناسی کیفی بهره گیری شده و با روش پدیدارشناسی با 11 نفر از والدین مصاحبه عمیق و اکتشافی به عمل آمده است که مشارکت کنندگان با روش نمونه ­گیری گلوله برفی انتخاب شده­ اند. در تحلیل داده ­ها 328 کد اولیه، 16 مضمون فرعی و سه مضمون اصلی شامل؛ آسیبهای جسمانی و فیزیکی، آسیبهای فرهنگی و اجتماعی و آسیبهای شناختی و فکری شناسایی شده است. در مرحله دوم به منظور بسط یافته­ ها از روش­شناسی کمی استفاده شده است. روش آن پیمایشی و جامعه آماری آن والدین(پدر یا مادر) دانش ­آموزان پسر دوره متوسطه شهر نهاوند بوده است که با روش نمونه ­گیری تصادفی طبقه­ای 200 نفر از والدین به عنوان نمونه انتخاب و به پرسشنامه محقق ­ساخته پاسخ داده اند. داده ­های حاصل از پرسشنامه با آزمون T تک گروهی، آزمون F و آزمون تعقیبی توکی تحلیل شده ­اند. یافته­ های حاصل از دو مرحله کیفی و کمی پژوهش نشان داده است که بیشتر نگرانیهای والدین از بازیهای رایانه­ ای مربوط به آسیبهای فیزیکی، فرهنگی و شناختی ناشی از آن است. همچنین نتایج آزمون F و آزمون توکی نشان داد که نگرانی والدین از بروز آسیبهای فیزیکی، بیش از آسیبهای فرهنگی و شناختی است.       کلید واژگان: نگرانی های تربیتی، فناوری­ اطلاعات، بازیهای رایانه ­ای، والدین، نوجوانان ___________________________ تاریخ دریافت: 2/2/94                         تاریخ پذیرش: 10/12/94 1. دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه بوعلی­سینا                                                                                          [email protected] 2. کارشناسی ارشد فلسفه تعلیم و تربیت                                                                                           [email protected]